Huraikan perubahan yang berlaku dalam sistem pemerintahan beraja dan pembesar Melayu di Perak dari tahun 1874 hingga 1909

Pengenalan
- Pemerintahan bercorak sistem beraja dan pembesar diamalkan di negeri-negeri Melayu
- Raja dan pembesar memainkan peranan penting dalam bidang politik, ekonomi dan sosial
- Campur tangan British telah membawa perubahan dalam sistem pemerintahan beraja dan pembesar Melayu

Isi
1. Perubahan sistem pemerintahan beraja di Perak
(a) Perebutan takhta
- berlaku antara Raja Ismail dan Raja Abdullah
- Sistem giliran yang diamalkan sebelum ini tidak lagi dipraktikan

(b) Campur tangan British
- Mengancam kuasa raja
- ambil kesempatan menjadi orang tengah bagi menyelesaikan perebutan takhta - akibatnya sistem Residen diperkenalkan
- Raja Abdullah kehilangan kuasa kerana diambil alih oleh Residen British Raja cuma berkuasa dalam agama Islam dan adat istiadat Melayu sahaja Raja-raja Melayu tidak mempunyai hak bersuara dalam urusan pentadbiran

(c) Pembentukan Persekutuan 1896
- Pemusatan kuasa di tangan Residen Jeneral
- Pemusatan kuasa pentadbiran di Kuala Lumpur menyebabkan Majlis Mesyuarat Negeri turut kehilangan fungsinya
- Majlis Mesyuarat Negeri hanya meluluskan keputusan dan sultan dikehendaki menandatangani sahaja
- 1903, Sultan Idris telah membuat bantahan terhadap pemusatan kuasa Residen Jeneral dalam Durbar kedua di Kuala Lumpur (d) Majlis Mesyuarat Persekutuan 1909
- Majlis Mesyuarat Persekutuan (MMP) 1909 ditubuhkan untuk mengurangkan kuasa Residen Jeneral dan berusaha mengembalikan kuasa serta mengembalikan kuasa pentadbiran kepada sultan-sultan
- Pembentukan MMP ini telah mengurangkan lagi kuasa sultan.

2. Perubahan peranan pembesar di Perak
- Pengenalan sistem Residen (1874) telah mengubah peranan dan kedudukan pembesar berbanding peranan sebelumnya
- Menurut sistem Residen pembesar-pembesar Melayu hanya mengekalkan kedudukan
- Setelah majlis Negeri dibentuk pada tahun 1877, Residen telah menggantikan peranan pembesar-pembesar sebagai Penasihat Sultan dan pembesar cuma sebagai ahli rasmi Tugas-tugas lain seperti mengawal keamanan, keadilan dan keselamatan yang dilakukan oleh laksamana dan Temenggung telah diambil oleh pegawai-pegawai Inggeris yang berada di bawah tanggungjawab Residen.
- Pembesar-pembesar juga tidak berkuasa dalam undang-undang yang diambil alih oleh pasukan polis
- Kedudukan bendahara sebagai ketua hakim dan penghulu bendahari sebagai pemungut cukai telah diganti oleh pegawai-pegawai British (Pemungut Hasil dan Majistret) Kedudukan dan peranan pembesar turut berubah dari segi ekonomi
- Pelantikan J.W.W Birch sebagai Residen di Perak telah mengubah corak penrtadbiran di Perak
Birch melarang pembesar-pembesar Perak memungut cukai
Pembesar tidak dibayar ganti rugi atas kehilangan hak memungut cukai
- Apabila Hugh Low menjadi Residen Perak beliau melaksanakan sistem pungutan cukai
tanpa menyinggung perasaan Pembesar Melayu.
- Pembesar dibayar ganti rugi atas kehilangan sumber pendapatan
- Mereka dilantik sebagai pemungut cukai kerajaan
- Walaupun memegang jawatan tersebut tetapi tidak berkuasa seperti dahulu.

Kesimpulan
- Berlaku perubahan-perubahan dalam sistem pemerintahan beraja dan pembesar Melayu Perak dari tahun 1874-1909
- Pengenalan pentadbiran baru oleh British menimbul perasaan tidak puas hati di kalangan raja dan pembesar Melayu
Raja dan pembesar Melayu kehilangan kuasa dari segi politik, ekonomi, dan sosial
- Raja dan pembesar Melayu kembali berkuasa setelah mencapai kemerdekaan pada tahun 1957