Monday, June 7, 2010
Bincangkan kesan-kesan Perjanjian Yandabo (1826) di Burma dan Perjanjian Kanagawa (1854) di Jepun.
1. Perang British-Burma Pertama yang berlaku pada tahun 1824 telah berakhir dengan Perjanjian Yandabo pada tahun 1826 apabila perjanjian tersebut ditandatangani di antara kerajaan Burma dengan pihak berkuasa British pada 24 Februari 1826.
2. Manakala Perjanjian Kanagawa pula ditandatangani pada bulan Mac 1854 apabila Jepun menerima ancaman daripada Amerika Syarikat supaya menerima dan membuka pintu kepada kuasa barat di Jepun.
3. Kedua-dua perjanjian tersebut kemudiannya telah merintis dan membuka jalan kepada perjanjian lain dengan kuasa barat sama ada secara paksa atau sukarela. Yang jelas kedua-dua perjanjian tersebut telah membawa pelbagai kesan kepada kedua-dua negara tersebut.
B. ISI
Perjanjian Yandabo 1826
1. Syarat-syarat Perjanjian Yandabo.
i. Kerajaan Burma dikehendaki menyerahkan wilayah Arakan, Tanneserim, Assam, Manipur dan Cachar kepada British.
ii. Kerajaan Burma bersetuju menggugurkan semua tuntutan ke atas Assam, Manipur dan Cachar serta berjanji tidak akan campur tangan dalam hal-ehwal negeri tersebut.
iii. Kerajaan Burma tidak boleh melakukan sebarang serangan ke atas Siam.
iv. Kerajaan Burma diwajibkan membayar ganti rugi ekoran peperangan yang meletus sebanyak 10 juta rupee.
v. Pihak berkuasa British akan menempatkan seorang Residen di ibu kota Burma. vi. Kerajaan Burma akan menempatkan seorang duta di Calcutta.
vii. Sate perjanjian perdagangan yang berasingan akan dibuat antara British dengan kerajaan Burma.
2. Kesan-kesan Perjanjian Yandabo.
i. Perjanjian ini telah mengaibkan raja dan rakyat Burma. Kemenangan British dalam peperangan British-Burma Pertama telah menghancurkan perasaan angkuh orang-orang Burma.
ii. Perjanjian Yandabo ternyata memihak kepada British. Burma terpaksa menerima seorang duta diplomatik di ibu negerinya dan menghantar duty Burma ke Calcutta.
iii. Perjanjian juga membawa maksud Burma mesti menerima British sebagai sebuah
kuasa yang sama dengan mereka. Ini merupakan satu tamparan yang besar kepada Dinasti Konbaung yang selama ini memusuhi British.
iv. Kemenangan British dalam peperangan dengan Burma menyebabkan banyak wilayah Burma yang kaya dengan somber pertanian terutama di wilayah Burma Hilir telah jatuh kepada pihak British. Wilayah-wilayah ini menjadi tapak untuk meluaskan kuasa British ke seluruh Burma.
v. Perjanjian ini ternyata menguntungkan British dan merugikan Burma serta membawa kepada berlakunya Perang British-Burma Kedua.
Perjanjian Kanagawa 1854
1. Syarat-syarat Perjanjian Kanagawa.
i. Kerajaan Jepun terpaksa membuka dua buah pelabuhan utama kepada kapal Amerika Syarikat iaitu pelabuhan Shimoda dan Hakodate bagi mendapatkan bekalan dan berdagang. Amerika Syarikat akan diberi hak layanan "most favoured nation ".
ii. Kerajaan Amerika Syarikat diberi kebenaran untuk melantik seorang konsul di Shimoda.
iii. Kesemua anak kapal Amerika Syarikat yang terkandas di Jepun hendaklah diberi layanan yang balk dan sempuma.
2. Kesan-kesan Perjanjian Kanagawa.
i. Aspek Politik
a. Berlakunya perubahan dasar di Jepun. Perjanjian ini telah menamatkan dasar tutup pintu yang diamalkan oleh Shogun Tokugawa. Perjanjian seterusnya dibuat dengan negaranegara lain bagi tujuan menjalin hubungan diplomatik seperti British pada tahun 1854, Russia 1855 dan Belanda 1856.
b. Perjanjian kedua diadakan dengan Amerika Syarikat pada tahun 1858 yang dikenali dengan Perjanjian Townsend Hams. Ekorannya beberapa buah pelabuhan lain dibuka
kepada pedagang asing seperti pelabuhan Kobe, Nagasaki, Kanagawa dan Niigate. Seorang menteri ditempatkan di Edo (Tokyo).
c. Jatuhnya Shogun Tokugawa. Suku-suku barat seperti Toza, Tozama, Choshu dan Hizen telah bangkit menentang Shogun yang akhirnya memaksa Shogun Keiki menyerah kuasa kepada Maharaja Meiji pada tahun 1867.
d. Penguasaan Maharaja Meiji dalam pentadbiran akhirnya membawa kepada dasar pemodenan Jepun yang mencakupi bidang politik, ekonomi dan sosial pada tahun 1868.
ii. Aspek Ekonomi
a. Ekonomi Jepun berkembang dengan pesatnya kesan daripada kemunculan ekonomi komersial akibat daripada perdagangan asing.
b. Kemunculan ekonomi komersial telah membawa kepada kebangkitan golongan "Zaibatsu" baru yang terus memajukan lagi ekonomi moden Jepun.
c. Pihak pengusaha barat dibenarkan berurusniaga melalui pihak berkuasa Jepun di bawah peraturan pelabuhan tersebut.
iii. Aspek Sosial
a. Kesan kemasukan pengaruh dan budaya barat, tersebarlah agama Kristian yang dibawa oleh mubaligh kristian. Malah masyarakat luar juga telah dibenarkan mengamalkan agama masing-masing.
b. Perjanjian ini juga telah merintis kepada pemulihan kuasa maharaja Jepun yang akhimya membawa kepada pemodenan negara Jepun.
C. KESIMPULAN
a. Ternyata bahawa kedua-dua perjanjian tersebut telah memberi kesan yang berbeza kepada kedua-dua negara sama ada, dari segi politik, ekonomi mahu pun sosial.
b. Perjanjian Yandabo telah secara langsungnya memberi keuntungan kepada pihak British terutama dalam usaha menguasai sumber di bumi Burma. Pengaruh politik dapat dikembangkan sehinggalah keseluruhan Burma jatuh ke tangan British setelah berakhimya Perang British-Burma Ketiga.
c. Berbanding dengan kerajaan Jepun, Perjanjian Kanagawa telah secara langsungnya membuka peluang kepada kerajaan Jepun untuk mengubah haluan menjadi negara maju khususnya apabila Maharaja Meiji melaksanakan dasar pemodenannya pada tahun 1868.
Bincangkan kegiatan ekonomi komersil di Burma dan Filipina selepas kedatangan kuasa¬kuasa Barat.
1. Kedatangan British di Burma dan Sepanyol serta Amerika Syarikat di Filipina telah mempengaruhi kegiatan ekonomi di kedua-dua negara tersebut. Sistem ekonomi sara diri telah betukar kepada ekonomi komersil.
2. Kegiatan ekonomi yang diperkenalkan oleh kuasa-kuasa Barat bertujuan untuk eksport.
3. Ekonomi di kedua-dua negara telah berkembang dengan pesat dalam bidang pertanian, perkilangan, perlombongan dan pembalakan.
B.ISI
1. Burma
a) Padi
i. Burma menjadi pengeksport terbesar beras di dunia dengan menyediakan 40% dari jumlah bekalan beras dunia.
ii. Arakan dan Tenasserim berkembang pesat sebagai kawasan penanaman padi. Di Tenasserim, pengeluaran sebanyak 50% daripada keseluruhan pengeluaran Burma antara tahun 1845 dan 1852. Memandangkan tenaga buruh dan bekalan makanan yang lebih murah di Arakan, maka kadar pertumbuhan kawasan penanaman padi adalah lebih pesat.
iii. Pada tahun 1852, Akyab menjadi pengeksport beras yang utama di dunia.
iv. Burma Hilir mempunyai potensi sebagai kawasan penanaman padi disebabkan faktor tanahnya yang sesuai dan bekalan air yang banyak.
v. Tanaman padi berkembang disebabkan:
• Pemerintahan British memberi galakan seperti jaminan keselamatan
kepada petani, menyediakan pasaran luar untuk hasil keluaran mereka, dan
menetapkan syarat mudah bagi mendapatkan pinjaman.
• Wujudnya bekalan tenaga buruh mengikut musim.
• Kemudahan mengangkut hasil pengeluaran.
• Kaedah perhubungan dan pengangkutan moden.
• Faktor-faktor luar seperti:
. Pertambahan permintaan di pasaran Eropah dan di Asia Tenggara.
• Pertambahan penduduk.
• Pembukaan Terusan Suez pada tahun 1869.
• Penggunaan jalan air untuk mengeksport beras menggunakan kapal wap.
vi. Burma menjadi jelapang padi yang terpenting di dunia.
vii. Kesan perkembangan tanaman padi di Burma ialah;
• Pertumbuhan pesat penduduk.
• Penghijrahan masuk orang India.
• Perkembangan bidang perhubungan.
• Perubahan sosial dan masalah politik.
• Perpindahan penduduk ke Burma Hilir.
• Menyekat pertumbuhan bandar besar yang lain.
b) Petroleum
i. Telaga minyak dilombong semasa pemerintahan Raja-raja Burma dan kebanyakannya berpusat di Yenangyaung.
ii. Minyak digunakan di rumah untuk menyalakan pelita dan mengawet kayu, tikar dan kertas yang dibuat daripada daun palma.
iii. Keadaan berubah setelah Burmah Oil Company ditubuhkan oleh sebuah firma British di Rangoon pada tahun 1886. Firma ini menjalankan kegiatan perusahaan menggali minyak dan membeli pajakan kerajaan serta persendirian.
iv. Selepas lima tahun fu-ma ini beroperasi, ia berjaya menandingi minyak tanah yang diimport dari Amerika Syarikat di pasaran tempatan. Malah, syarikat ini mampu mengeksport minyak ke India pada tahun 1896 ke Pulau Pinang.
c) Balak
i. Balak khasnya kayu jati merupakan bahan eksport yang menduduki tangga kedua selepas minyak.
ii. Pada tahun 1856, Jabatan Perhutanan ditubuhkan di bawah seorang Ketua Pemelihara hutan untuk memastikan pengurusan dan kegiatan mendapatkan sumber-sumber hutan dijalankan dengan sempurna.
iii. Jabatan ini telah mengisytiharkan hutan-hutan yang berharga sebagai hutan simpanan. Kawasan ini dipajak kepada syarikat swasta dengan syarat tertentu atau disimpan oleh jabatan.
iv. Pengeluaran balak Burma menjelang tahun 1941 ialah 75% daripada jumlah
pengeluaran di dunia. Syarikat yang terbesar ialah Bombay-Burmah Trading
Corporation.
2. Filipina
a) Tebu
i. Tebu menjadi tanaman jualan pertama yang dieksport. Menjelang akhir abad ke19, muncul sebagai salah satu keluaran utama dalam ekonomi penjajahan.
ii. Pertumbuhan perdagangan tebu (gula) di Manila berlaku selepas pembukaan Manila kepada perdagangan dunia.
iu. Faktor yang menyumbang kepada perkembangan ini ialah;
· Peranan saudagar asing.
· Kemajuan pengangkutan seperti pembukaan Terusan Suez.
iv. Semasa pemerintahan Sepanyol, terdapat dua buah kawasan yang berkembang pesat di Filipina. Kawasan tersebut adalah Visayas di Pulau Negros dan wilayah Pampanga dan Tarlac di Pulau Luzon.
v. Semasa pemerintahan Amerika Syarikat (hingga tahun 1941) pengeluaran tebu meningkat enam kali ganda dan pada tahun 19.30 kedudukannya kukuh sebagai bahan eksport utama Filipina.
vi. Perubahan mendadak selepas tahun 1920 adalah disebabkan;
· Kesan Perang Dunia telah meningkatkan pem7intaanya.
· Penggunaan kaedah dan teknologi moden.
· Pembinaan jalan kereta api baru menuju ke arah Manila dan memajukan
tanah dataran Pampanga.
· Akibat dasar tarif Amerika Syarikat terhadap Filipina.
b) Tembakau
i. Di samping tebu, eksport Filipina yang penting ialah tembakau. Perkembangan tembakau sebenarnya bergantung kepada pembukaan kepulauan tersebut kepada perdagangan asing pada pertengahan abad ke-19.
ii. Tembakau merupakan eksport utama Filipina semasa di bawah pemerintahan Sepanyol.
ni. Kawasan di Lembah Gaganpan, Ilocos, Neuva, Ecija dan Marinduque dikhaskan untuk penanaman tembakau.
iv. Penanaman tembakau dimonopoli oleh kerajaan. Keuntungan daripada monopoli ini berjaya mengatasi masalah kewangan Sepanyol.
v. Berlaku penindasan dan penyalahgunaan kuasa. Sistem monopoli ini melahirkan satu amalan tanaman paksa yang kejam.
vi. Wujud pasaran gelap, kegiatan rasuah, dan penyeludupan. Akhirnya, pada tahun 1882 monopoli ini ditamatkan.
vii. Kemerosotan tanaman tembakau ketara pada akhir tahun 1930-an apabila nilai ekspresnya hanya 0.75% daripada keseluruhan nilai ekonomi.
viii. Kemerosotan tanaman tembakau disebabkan;
· Sistem tarif Amerika Syarikat.
· Pengenalan tembakau Virgina Amerika.
· Orang Filipina lebih suka tembakau Amerika.
c) Abaka
i. Muncul sebagai tanaman jualan yang utama di Filipina selama 40 tahun selepas kemerosotan tembakau.
ii. Peningkatan pennintaan datang dari Amerika Syarikat sehingga abaka menjadi bahan eksport utama selepas tahun 1830. Menjelang tahunl850-an, abaka dihantar ke New England untuk diproses menjadi tali sementara pada masa yang sama sebuah Hang tali-temali yang kecil kepunyaan orang Amerika telah didirikan di Manila.
iii. Pusat pengeluaran utama adalah di wilayah Bicol di Albay, Sorsogon, Leyte dan S amar.
iv. Abaka mula menjadi tanaman utama apabila Amerika Syarikat mengambil alih kuasa di Filipina.
v. Pada tahun 1941, keluaran abaka lebih kurang 95% daripada jumlah keluaran dunia. Filipina dapat mempertahankan kedudukannya sebagai satu-satunya pengeluar abaka untuk pasaran dunia.
vi. Perdagangan abaka ditentukan oleh tarif yang dikenakan. Mengikut Akta Pyne Aldrich pada tahun 1909, abaka yang dieksport ke Amerika Syarikat bebas daripada cukai.
d) Kelapa
i. Tanaman keempat penting di Filipina iaiah kelapa yang merupakan tanaman asli Filipina.
ii. Kelapa digunakan sebagai sumber makanan dan bahan bakar.
iii. Hasil keluaran kelapa mula wujud menjelang abad ke-20 sebagai eksport utama.
iv. Kawasan penanaman kelapa ialah Luzon, Manila dan di sekitar Teluk Lagoon hingga ke pantai Tayabas. Faktor yang membolehkan tanaman kelapa berkembang baik ialah;
· Sistem pengangkutan yang baik.
· Tanah gunung berapi yang subur.
· Iklim yang sesuai.
v. Pulau Visayas dan Mindanao yang terletak jauh ke selatan tarot menjadi pusat penanaman kelapa yang penting.
vi. Kelapa merupakan tanaman yang menerima kurang campur tangan dari pihak kerajaan. Pekebun-pekebun kecil menguasai penanaman kelapa.
vii. Semasa pemerintahan Amerika Syarikat, perkembangan tanaman kelapa disebabkan;
· Pasaran yang sedia ada di Amerika Syarikat.
· Dasar tarif yang dikenakan.
viii. Keluaran utama kelapa ialah kelapa kering, minyak kelapa, kelapa parut kering dan bahan makanan daripada hampas kelapa.
ix. Pengeluaran kelapa kering meningkat 9 kali ganda sejak tahun 1900. Oleh sebab kelapa kering mempunyai pasaran yang baik di Eropah maka usaha memproses kelapa kering adalah lebih sesuai dijalankan di kepulauan itu sendiri. Ini telah mewujudkan satu perusahaan tempatan yang penting.
C) KESIMPULAN
1. Penguasaan kuasa-kuasa Barat di-Burma dan Filipina telah menyebabkan perkembangan ekonomi yang sangat pesat.
2. Walau bagaimanpun, perkembangan ekonomi telah memberi keuntungan kepada pihak penjajah manakala rakyat tempatan masih dibelenggu kemunduran dan hidup menderita kesan dasar ekonomi yang diperkenalkan oleh pihak penjajah.
Saturday, June 5, 2010
Bincangkan perubahan-perubahan perlembagaan di Tanah Melayu antara tahun 1946 hingga 1955.
1. Setelah berakhirnya Perang Dunia Kedua, British telah kembali untuk mentadbir Tanah Melayu dan memperkenalkan beberapa perlembagaan baru.
2. Antara perlembagaan-perlembagaan tersebut ialah memperkenalkan dan melaksanakan Malayan Union 1946, Persekutuan Tanah Melayu 1948, Sistem Ahli 1951, pilihanraya Majlis Tempatan (1951 hingga 1952) dan Pilihanraya Umum 1955.
3. Tujuan utama British melaksanakan perlembagaan-perlembagaan ini untuk memberikan pengalaman serta peluang pentadbiran kepada penduduk-penduduk di Tanah Melayu ke arah kemerdekaan.
B. ISI:
A) Malayan Union 1946
a. Malayan._.. Union (MU) - merupakan satu bentuk . - pentadbiran yang diperkenalkan oleh British antara tahun 1946 hingga 1948. Sir Harold Mac Michael telah ditugaskan untuk mendapatkan tandatangan raja-raja Melayu. MU telah diisytiharkan secara rasmi pada 1 April 1946 tanpa kehadiran raja¬raja Melayu. Orang-orahg Melayu telah membantah pengenalan MU ekoran daripada ciri-ciri perlembagaannya seperti: i. Dari segi pentadbiran, Malayan Union menggabungkan semua negeri¬
negeri Melayu dan Negeri-negeri Selat kecuali Singapura yang akan
ditadbir berasingan dan menjadi tanah jajahan mahkota British. MU akan
diketuai oleh seorang Gabenor British yang berpusat di Kuala Lumpur.
Majlis Perundangan Persekutuan dan Majlis Kerja telah dibentuk untuk
melicinkan lagi pentadbiran.
ii. Dari segi kedudukan raja-raja Melayu, raja-raja Melayu hilang kedaulatan mereka terutama dari segi pentadbiran kecuali hal-hal yang berkaitan dengan agama Islam dan adat istiadat Melayu sahaja
iii. Dari segi kewarganegaraan, perlembagaan MU telah melonggarkan syarat¬syarat kewarganegaraan melalui prinsip 'Jus Soli' iaitu semua orang akan dianggap warganegara jika tinggal di negara tersebut. Selain itu, warganegara juga akan diberikan kepada mereka yang memohon dan layak.
b. Perlembagaan MU ini telah ditentang hebat oleh orang-orang Melayu dan British menggantikan dengan Persekutuan Tanah Melayu 1948.
B) Persekutuan Tanah Melayu (PTM) 1948
a. Persekutuan Tanah Melayu telah diisytiharkan secara rasmi pada 1 Februari 1948 bagi menggantikan Malayan Union. PTM terdiri daripada gabungan sembilan buah negeri Melayu dan akan ditadbir oleh seorang Pesuruhjaya Tinggi British yang berpusat di Kuala Lumpur. PJT akan dibantu oleh Majlis Perundangan Persekutuan dan Majlis Kerja.
b. Dalam perlembagaan PTM, kedudukan dan keistimewaan raja-raja Melayu telah dipulihkan, sekaligus mengembalikan semula hak keistimewaan orang¬orang Melayu.
c. Pemberian taraf kewarganegaraan juga telah diperketatkan semula. Kewarganegaraan boleh diperolehi secara automatik bagi meereka yang dilahirkan di Malayan Union dan juga melalui permohonan. Mereka yang tinggal di Tanah Melayu 8 hingga 12 tahun, atau menetap di Persekutuan antara 15 hingga 20 tahun juga layak memohon.
d. Perlembagaan PTM telah mendapat reaksi yang positif daripada orang-orang Melayu. Walau bagaimanapun, PTM tidak sempat dilaksanakan sepenuhnya ekoran daripada tindakan British mengisytiharkan Tanah Melayu dalam keadaan darurat pada April 1948. Darurat diisytiharkan ekoran daripada tindakan PKM melancarkan pemberontakan bersenjata pada 16 Jun 1948 di Perak.
C) Sistem Ahli (1951)
a. British juga cuba memperkenalkan Sistem Ahli pada tahun 1951. Tujuannya adalah memberikan pendedahan pentadbiran untuk rakyat di Tanah Melayu ke arah berkerajaan sendiri.
b. Sistem Ahli terdiri daripada pemimpin-pemimpin pelbagai kaum yang dilantik oleh British menjadi anggota Majlis Perundangan Persekutuan dengan harapan dapat memberikan latihan dan pengalaman untuk mentadbir.
c. Pada tahun 1951, keanggotaan Sistem Ahli terdiri daripada 3 orang Melayu, seorang cina dan seorang India (Sri Lanka). Pada tahun 1954, keanggotaannya telah bertambah menjadi 8 orang iaitu:
• Dato Onn bin Jaafar - memegang portfolio Hal Ehwal Dalam Negeri
• Dr Lee Tiang Keng - portfolio Kesihatan
• Dato E.E.C Thuraisingam-portfolio Pelajaran
• Dato Nik Alunad Kamil - portfolio kerajaan tempatan dan perancang Bandar
• Kolonel H. S Lee - Pengangkutan
• Dr Ismail Ab Rahman - Hasil Bumi
• Mustafa Al Bakri Hassan - Perhubungan Industri dan Masyarakat
• V.M.N Menon - Pos dan Telekom
d. Mereka diberi tanggungjawab mengetuai portfolio British di Tanah Melayu pada waktu itu. Pengenalan Sistem Ahli ini telah mewujudkan perpaduan
antara kaum terutama selepas pembentukan Parti Perikatan iaitu parti gabungan antara Umno dan MCA.
D) Pilihanraya Majlis Tempatan 1951-1952
a. Untuk menarik minat orang-orang Cina menyokong pentadbirannya, British telah memperkenalkan pilihanraya Majlis Tempatan di Pulau Pinang 1951 dan Kuala Lumpur pada tahun 1952.
b. Pada masa ini, Parti Perikatan yang terdiri daripada gabungan UMN0 dan MCA telah ditubuhkan untuk menguasai Majlis Tempatan ini. Parti Perikatan telah berjaya mengalahkan Parti Negara dengan menguasai 9 daripada 12 kerusi.
E) Pilihanraya Umum 1955
a. Kejayaan pilihanraya Majlis Tempatan telah mendorong British melaksanakan Pilihanraya Umum pada tahun 1955.
b. Dalam pilihanraya ini, tiga buah parti politik terbesar telah bertanding iaitu Parti Perikatan yang terdiri daripada UMNO, MCA dan MIC, Parti Negara (IIvIP) dan Parti Islam Se Malaya (PAS).
c. Sebanyak 52 kerusi dipertandingkan. Parti Perikatan telah berjuang menggunakan slogan. Dengan itu, Parti Perikatan telah berjaya menarik sokongan penduduk-penduduk di Tanah Melayu.
d. Akhirnya dalam pilihanraya pada 27 Julai 1957, Parti Perikatan telah berjaya menguasai 51 kerusi daripada 52 kerusi yang dipertandingkan. Satu kerusi dimenangi oleh PAS iaitu di Perak. Pada 31 Julai 1957, satu kabinet telah ditubuhkan dan Tunku Abdul Rahman telah dilantik sebagai Ketua Menteri Persekutuan yang pertama.
C) KESIMPULAN:
1. Sebagai kesimpulannya kita dapati, perlembagaan-perlembagaan yang dilaksanakan oleh British ini telah berjaya membuka mata orang-orang Melayu ke arah kemerdekaan Tanah Melayu.
2. Rundingan-rundingan kemerdekaan telah dilakukan antara pemimpin-pemimpin Tanah Melayu dengan kerajaan British mulai Januari 1956. Dalam rundingan tersebut, Perdana Menteri British telah berjanji memberikan kemerdekaan sepenuhnya kepada Tanah Melayu setahun selepas rundingan ini.
3. Akhirnya pada 31 Ogos 1957, Tanah Melayu-telah diisytiharkan merdeka oleh British dengan Tunku Abdul Rahman sebagai Ketua Menteri yang Pertama.
Sistem Residen telah membawa banyak perubahan dalam aspek politik di Perak dan Selangor. Bincangkan.
1. Sistem Residen diperkenalkan di Perak 1874 selepas Perjanjian Pangkor 20 Januari 1874. Sistem ini kemudian diperluaskan ke Selangor dan Sungai Ujung 1874 pada tahun 1875 dan Pahang 1888.
2. Sistem Residen merupakan satu sistem pemerintahan secara tidak langsung Kerajaan British di Tanah Melayu. Mengikut Sistem Residen, Residen ialah seorang Pegawai British yang dilantik sebagai penasihat sultan dalam semua perkara kecuali yang berkaitan dengan agama Islam dan adat istiadat Melayu.
3. Perlaksanaan Sistem Residen menyebabkan berlakunya perubahan dalam aspek politik di Perak dan Selangor.
4. Selain aspek politik Sistem Residen juga membawa perubahan. dalam aspek ekonomi dan sosial di Perak dan Selangor.
B. ISI
Perubahan Politik
1. Pentadbiran British bertujuan mewujudkan keamanan dan ketenteraman demi menjamin keutuhan dan kelancaran pentadbirannya. Perlantikan Residen menyebabkan berlakunya perubahan penting dalam pentadbiran di negari-negeri Melayu.
2. Residen bertanggungjawab memulih, menjaga dan mengekalkan keamanan dalam negeri melalui pengenalan perlembagaan undang-undang dan peraturan yang baik dan berkesan. Perebutan takhta dalam kalangan kerabat, persengketaan kongsi gelap dan lanun dapat dihentikan.
3. Residen bertanggungjawab merintis peraturan, merangka dasar dan mengamalkan pentadbiran negeri dan daerah. Sultan dinasihati oleh Residen di peringkat negeri dan di peringkat daerah, perlantikan Pemungut Cukai atau Majiistret (Pegawai Daerah) telah dilaksanakan bagi menggantikan pembesar dalam pentadbiran peringkat daerah.
4. Bagi mengemaskini pentadbiran yang sedia ada dan menambahkan kecekapan dalam pentadbiran, sebuah Majlis Mesyuarat Negeri telah dibentuk di bawah Perlembagaan Sistem Residen. Contohnya 1887 Sir Hugh Low membentuk Majlis Mesyuarat Negeri di Perak dan di Selangor pada tahun 1878. Majlis Mesyuarat Negeri menggantikan Majlis Sultan.
5. Anggota Ahli Mesyuarat Negeri terdiri daripada Sultan sebagai Presiden Majlis, Residen sebagai Penasihat Sultan, Penolong Residen, pembesar sebagai ahli tidak rasmi, dua atau tiga orang wakil orang-orang Cina dan Inggeris sebagai ahli tidak rasmi. Majlis ini berperanan membincangkan semua perkara berkaitan dengan pentadbiran, ekonomi dan sosial sesebuah negeri.
6. Fungsi majlis ini ialah sebagai badan penasihat sultan, merangka perlembagaan negeri, menggubal dan meluluskan undang-undang, menyusun pungutan cukai, mengurus dan menetapkan gaji pegawai-pegawai Melayu dan Mahkamah Rayuan Tertinggi serta meluluskan hukuman bunuh.
7. Kestabilan politik membolehkan British membawa masuk buruh asing demi kepentingan ekonomi penjajah.8. Setiap negeri dibahagikan kepada daerah-daerah tertentu yang diketuai oleh seorang pemungut cukai atau majistret. Kemudian ditukar nama kepada Pegawai Daerah. Pembahagian daerah ini menyebabkan wujudnya sempadan geografi yang jelas antara negeri-negeri Melayu.
9. Bagi melicinkan pentadbiran peringkat daerah , beberapa Jabatan Kerajaan British diwujudkan seperti Jabatan Kerja Raya, Jabatan Polis dan Jabatan Kesihatan Perubatan di bawah pengelolaan pegawai Eropah. Mahkamah Majistrret juga diwujudkan dan diketuai oleh Pegawai Daerah bagi mengadili semua masalah berdasarkan undang-undang Barat.
10. Di bawah Sistem Residen, pentadbiran negeri yang baru, setiap daerah dibahagikan kepada beberapa unit pentadbiran yang lebih kecil dikenali sebagai mukim yang diketuai oleh seorang penghulu dan peringkat yang paling bawah ialah kampung yang dikenali sebagai ketua kampung. Kapitan Cina dilantik bagi menjaga kepentingan orang Cina dan Penghulu Dagang dilantik bagi memelihara kepentingan masyarakat di Kepulauan Melayu.
11. Sultan..dan pembesar kehilangan kuasa dalam pemerintahan, sebaliknya Residen yang berkuasa menjalankan pentadbiran di negeri dan Pegawai Daerah di daerah. Contohnya pentadbiran British mempengaruhi perlantikan Sultan Yusoff di Perak.
12. Sistem pentadbiran di Negeri-negeri Melayu yang bercorak tradisional telah digantikan dengan sistem birokrasi Barat.
Perubahan Ekonomi
1. Selain perubahan politik, pelaksanaan Sistem Residen juga membawa perubahan dan kemajuan dalam aspek ekonomi di Negeri-negeri Melayu. Pembangunan ekonomi berkembang pesat kerana Residen bertanggungjawab memajukan sumber ekonomi seperti perusahaan bijih timah dan pertanian. Antara pertanian dagangan yang diperkenalkan ialah getah oleh Sir Hugh Low 1877. Pada tahun 1888 H.N.Ridley, memperkenalkan kaedah torehan getah iaitu sistem Tulang Ikan Hering. Penanaman kopi juga diperkenalkan di Perak dan Selangor.
2. Residen mewujudkan satu sistem pungutan cukai dan hasil dalam negeri. Pembesar
daerah tidak boleh mengutip cukai. Cukai diurus oleh pemungut cukai atau majistret.
3. Memperkenalkan dasar tanah yang lebih liberal membolehkan pembukaan lombong
bijih dan kawasan pertanian. Kerajaan mendapat sumber hasil daripada cukai.
Contohnya, pada tahun 1890 W.E. Maxwell, Residen British di Selangor telah
memperkenalkan peraturan tanah.
4. Undang-undang buruh yang longgar telah menggalakkan kemasukan buruh asing bekerja di sektor perlombongan dan pertanian dagangan.
5. Memperkenalkan dasar ekonomi kapitalis dan sistem kewangan moden seperti penubuhan Chartered Bank 1875 di Taiping dan Kuala Lumpur. Pinjaman wang menggalakkan pelaburan di sektor ekonomi komersil. Contohnya, pemodal British semakin banyak membuka lombong di Lembah Kinta. Perkembangan pesat sektor perlombongan bijih timah berkait rapat dengan kemajuan dalam sistem pengangkutan.
Perubahan Sosial
1. Dari segi social, Sistem Residen yang diperkenalkan telah membawa kepada pertambahan penduduk yang pesat di negeri-negeri Melayu. Pelaksanaan dasar buruh yang longgar dan galakan British menyebabkan imigran Cina dan India secara beramai-ramai datang ke Tanah Melayu. Kedatangan imigran ini menyebabkan terbentuknya masyarakat majmuk di Tanah Melayu.
2. Perkembangan bandar-bandar baru, seperti Ipoh, Kuala Lumpur, dan Seremban serta jurang social terus wujud antara bandar dan luar bandar.
3. Perkembangan pengangkutan melibatkan jalan raya dan jalan keretapi yang telah dibina menghubungkan kawasan perlombongan bijih timah dan ladang-ladang getah dengan bandar dan pelabuhan.
4. Landasan keretapi yang pertama dibina di Perak menghubungkan Taiping ke Port Weld pada tahun 1885 dan Kuala Lumpur ke Bukit Kuda pada tahun 1886. Di samping itu perkhidmatan telefon.-dan telegraf turut diperkenalkan di Perak pada tahun 1876 dan diperluaskan ke Kuala Lumpur pada tahun 1891.
5. Perkhidmatan kesihatan mula diperkenalkan pada tahunl878 dengan pembinaan hospital di Taiping dan Kuala Lumpur. Menjelang 1896, Perak mempunyai 15 buah hospital dan Selangor mempunyai 14 buah hospital.
6. Sistem perhambaan dan buruh paksa dihapuskan oleh Sir Hugh Low di Perak pada tahun 1884
C. KESIMPULAN
a. Sistem Residen berjaya membawa perubahan di Perak dan Selangor dalam aspek politik. Selain itu Sistem Residen juga membawa perubahan dalam aspek, ekonomi dan social. Walaupun ada kebaikan, tidak dinafikan kelemahan yang wujud telah menimbulkan penentangan oleh sultan dan pembesar terhadap sistem tersebut.
b. Sistem Residen berlansung sehingga 1895 dan kemudian digantikan dengan Negeri - negeri Melayu Bersekutu pada Julai 1896.
Wednesday, June 2, 2010
Bincangkan peranan kesusasteraan dan kewartawanan dalam kebangkitan nasionalisme orang-orang Melayu sehingga tahun 1941.
1. J.S. Coleman memberi takrif nasionalisme sebagai perasaan-perasaan, kegiatan dan
perkembangan organisasi yang ditujukan ke arah pemerintahan sendiri dan kemerdekaan sebagai sebuah negara bangsa yang wujud dengan taraf lama rata atau dalam satu sistem politik antarabangsa. Kesedaran nasionalisme orang Melayu bermula dengan keinginan dan keazaman
semenjak awal abad ke-20 lagi. la bertujuan untuk menghalau penjajah British dan berkerajaan sendiri.
2. Golongan nasionalis telah menggunakan hash-hash kesusasteraan untuk menyedar dan menyatukan orang Melayu supaya cintakan tanah air.
3. Perpaduan yang dibentuk melalui kesusasteraan telah menjadi pemangkin terhadap kesedaran orang Melayu dalam aspek politik, ekonomi dan sosial.
4. Golongan wartawan juga menyebar semangat nasionalisme melalui media massa seperti akhbar, majalah, novel dan lain-lain. Penerbitan akhbar dan majalah telah membuka minda orang Melayu agar mperjuangkan hak mereka dalam aspek politik, ekonomi clan sosial.
5. Memang tidak dapat dinafikan kesusasteraan dan kewartawanan telah membangkitkan semangat taasioniisme orang-orang Melayu untuk menentang British.
a. Peranan Kesusasteraan.
1. Kesusasteraan telah membangkitkan kesedaran dalam kalangan orang-orang Melayu tentang kemunduran mereka berbanding dengan kaum-kaum asing. Hasil kesusasteraan menyeru orang-orang Melayu memajukan diri dengan ilmu agar dapat membebaskan diri daripada cengkaman penjajah. Hasil-hasil karya penulisan oleh tok tokoh intelektual dimuatkan dalam akhbar dan majalah.
2. Idea kesedaran akan kemunduran bangsa disebarkan melalui novel dan majalah-majal Misalnya 'Hikayat Faridah Hanum'oleh Syed Sheikh Al Hadi pada tahun 19 menekankan kepentingan pendidikan serta emansipasi wanita. Novel `Iakah Salmah’ oleh Ahmad Rashid Talu juga menyuarakan perihal pembebasan wanita dan hak untuk mendapat pelajaran. Ishak Haji Muhammad menulis novel `Dari Perangkap Ke Penjara dan cerpen 'Rumah Besar Tiang Seribu'. Kedua-dua novel dan cerpen ini membi gambaran tentang kehidupan orang Melayu yang terlalu banyak mernampukan kepa, soal-soal agama dan tidak mencurigai kaum Cina yang membolot sumber ekonomi negara mereka.
3. Penubuhan Maktab Perguruan Sultan Idris (MPSI) sebagai pusat latihan untuk bak guru-guru di Sekolah Melayu telah memberi sumbangan yang besar ke arah kebangkitan, kesedaran nasionalisme. Penggunaan Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar di Maktab Perguiuan Sultan Idr (MPSI) telah memperkayakan penggunaan dan peranan bahasa Melayu sebagai baha ilmu, sekaligus manaikkan semangat perpaduan dalam kalangan orang Melayu.
5. Lepasan MPSI bertindak sebagai pelopor gerakan kemajuan dalam masyarakat seterusnya membangkitkan semangat nasionalisme.
6. Perkembangan kesedaran nasionalisme dalam kalangan orang Melayu semakin meningkat dengan wujudnya Pejabat Karang Mengarang di MPSI yang bertanggungjawab terhadap usaha penterjemahan penerbitan dan penyuntingan buku Bahasa Melayu.
7. Golongan nasionalis lulusan MPSI yang banyak membaca tulisan daripada negara Indonesia telah menyuarakan rasa tidak peas hati terhadap dasar pemerintahan British melalui tulisan dalam akhbar dan majalah.
8. Mereka menulis rencana untuk menyedarkan orang Melayu supaya berusaha mencapai kemajuan. Antara tokoh yang giat menulis ialah Za'ba (Zainal Abidin bin Ahmad) yang mengkritik sikap orang Melayu yang tidak mahu memajukan diri sendiri. Antara tajuk tulisannya ialah `The Poverty of Malays'dan `The Salvatation of Malays'.
9. Harun Aminurrashid pula menulis novel 'Melor Kuala Lumpur' yang bertemakan orang Melayu dan memerlukan perubahan bagi mencapai kemajuan, turut berperanan dalam membangkitkan kesedaran kebangsaan dalam kalangan orang Melayu.
10. Demikian juga, karya-karya seperti 'Putera Gunung Tahan' (1937) oleh Pak Sako, 'Alam Perempuan' oleh Kasim Amin Bey turut membangkitkan kesedaran dalam kalangan orang Melayu.
b. Peranan Wartawan
1. Melalui akhbar dan majalah seperti Al Ikhwan, Saudara, Warta Malaya, Majlis dan
sebagainya, para wartawan bertanggungjawab memberi kesedaran politik, ekonomi dan social kepada masyarakat. Akhbar sebagai wadah orang Melayu berhubung hak orang Melayu.
Sepanjang 1930-1940 terdapat 18 buah akhbar dan majalah diterbitkan di Tanah Melayu.
2. Akhbar Al Ikhwan yang diterbitkan di Pulau Pinang menyedarkan masyarakat akan kepentingan semangat cintakan tanah air di camping mengadungi idea-idea pembaharuan dan peningkatan taraf pendidikan penduduk khususnya di kalangan wanita.
3. Akhbar Saudara yang diterbitkan di Pulau Pinang pada 1928 menonjolkan isu-isu keagamaz la lantang mengkritik orang Melayu yang enggan menerima perubahan agama dan sosi Tulisan-tulisannya telah menyedarkan orang Melayu supaya menjaga kepentingan negara daripada dikuasai oleh orang asing
4. ‘Warta Malaya’ yang diterbitkan di Singapura pada 1930 menyiarkan tentang kemundun sosio-ekonomi masyarakat Melayu yang memerlukan pembelaan. la juga menuntut supaya org Melayu diberi peluang dalam pentadbiran kerajaan yang banyak dikuasai oleh British di sampil peluang mendapatkan pelajaran.
5. Akhbar Majlis yang diterbitkan di Kuala Lumpur pada 1931 membicarakan isu politik seca meluas dan membincangkan tentang hak-hak orang Melayu sebagai bumiputra di tanah air sendiri.
6. Wartawan yang berperanan menaikkan semangat nasionalisme dalam kalangan orang Melayu ialah Ibrahim Haji Yaakub, pengarang 'Warta Malaya' dan 'Majlis'. Wartawan lain yang mendokong semangat nasionalis ialah Ishak Haji Mohammad (Pak Sako) yang menulis rencana ttg kehidupan orang Melayu di beberapa buah negeri seperti Pahang. Pak Sako merupaka pengarang Utusan Melayu pada tahun 1939 menghasilkan novel 'Putera Gunung Tahan' yang, membidas kerajaan British dan dasar-dasarnya. Beliau juga menulis 'Anak Mat L e1a Gila' yan senada dengan novel "Putera Gunung Tahan"
7. Wartawan yang terkenal ialah Abdul Rahim Kajai. Beliau memimpin beberapa buah akhbar utama di Tanah Melayu termasuk Utusan Melayu yang diterbitkan olehnya bersama-sama Pak Sako pada tahun 1939. Beliau mengutarakan beberapa isu khususnya kerakyatan, ancaman komunis, perjuangan kemerdekaan dan sebagainya. Tokoh-tokoh lain ialah Ibrahim Haji Yaacob Ahmad Boestaman bin Raja Kecil dan Dr.Burhanuddin Al Helmi.
8. Perjuangan golongan wartawan ini menimbulkan kesedaran masyarakat Melayu terhadap politik. Hal ini jelas kemudiannya apabila munculnya banyak pertubuhan politik kenegeria seperti Pahang, Perak, Kelantan dan Selangor.
C. KESIMPULAN
1. Maka jelaslah kesusasteraan dan kewartawanan memainkan peranan penting dalam menyedarkan masyarakat Melayu tentang nasionalisme.
2. Selepas pendudukan Jepun, kewartawanan semakin mempengaruhi gerakan nasionalisnasionalis Melayu khasnya isu penubuhan Malayan Union.
3. Bahkan, ia juga membawa kepada kelahiran Parti Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO) dengan lebih berani, terancang dan berkesan sehingga berjaya mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957.